Cytryniec chiński to roślina lecznicza, znana również jako Schisandra chinensis. Jest to pnącze, które występuje głównie w Azji Wschodniej, zwłaszcza w Chinach, Rosji i Korei. Owoce schisandry to czerwone jagody, które od wieków są wykorzystywane w tradycyjnej medycynie chińskiej. Mają one charakterystyczny smak, który łączy pięć smaków (kwaśny, słodki, gorzki, ostry i słony), stąd też ich chińska nazwa „owoc pięciu smaków”.
Schisandra jest ceniona ze względu na swoje adaptogenne właściwości, co oznacza, że pomaga organizmowi radzić sobie ze stresem i przywracać równowagę.
Korzyści stosowania Cytryńca chińskiego
- Redukuje stres i zmęczenie poprzez działanie adaptogenne poprawia odporność na stres psychiczny oraz fizyczny, poprawia samoppoczucie
- Poprawa koncentracji i funkcji umysłowych, wspiera funkcje poznawcze, w tym koncentrację, pamięć i jasność umysłu.
- Wspiera funkcjonowanie wątroby dzięki właściwościom detoksykacyjnym i hepatoprotekcyjnym, czyli ochronnym dla wątroby.
- Wspiera układ odpornościowy ze względu na swoje działanie wzmacniające, wspomaga odporność i ogólną wytrzymałość organizmu.
- Wspomaga zdrowie seksualne. Schisandra jest tradycyjnie stosowana jako afrodyzjak oraz środek poprawiający libido u mężczyzn i kobiet.
- Poprawia nastrój poprzez łagodzenie stanów depresyjnych oraz lękowych.
- Wspomaga układ oddechowy przy kaszlu oraz wspiera prawidłowe funkcjonowanie płuc, działa wykrztuśnie
- Wspiera zdrowie skóry dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym, pomaga w regeneracji skóry opóźniając procesy starzenia oraz chroni przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych.
Związki chemiczne
Schisandra chinensis ma bogaty skład chemiczny, który odpowiada za jej właściwości lecznicze. Oto najważniejsze grupy związków chemicznych występujących w schisandrze:
- Lignany mają silne właściwości przeciwutleniające i hepatoprotekcyjne, wspomagają ochronę wątroby i detoksykację organizmu.
- Kwas cytrynowy, który przyczynia się do charakterystycznego, kwaśnego smaku owoców i wpływa na funkcjonowanie metabolizmu oraz działa przeciwzapalne.
- Oleje eteryczne obecne w owocach schisandry zawierają związki, takie jak α-pinen, limonen, oraz seskwiterpeny, które mają właściwości antybakteryjne, przeciwwirusowe i uspokajające.
- Witaminy i minerały: owoce schisandry zawierają witaminę C, witaminę E oraz witaminy z grupy B, które wspierają ogólne funkcje organizmu oraz minerały, takie jak cynk, mangan, selen i żelazo, są istotne dla zdrowia komórek i układu odpornościowego.
- Fitosterole, związki o działaniu przeciwzapalnym, które wspomagają zdrowie serca oraz układu krążenia.
- Flawonoidy, które mają działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne i chronią komórki przed stresem oksydacyjnym.
- Garbniki działające ściągająco, pomagające w leczeniu stanów zapalnych oraz wspierające zdrowie układu pokarmowego.
Powyższe związki chemiczne działają synergistycznie, co daje schisandrze szerokie właściwości lecznicze i adaptogenne.
Suplementy i dawkowanie
Dawkowanie schisandry zależy od formy preparatu, przede wszystkim należy zastosować się do zaleceń na etykiecie produktu. Cytryniec chiński w postaci suplementów (tabletki, kapsułki) zwykle stosuje się 200 mg do 600 mg ekstraktu dziennie w dawkach podzielonych.
Schisandra może wchodzić w interakcje z różnymi lekami, zwłaszcza tymi metabolizowanymi w wątrobie. Może zwiększać lub zmniejszać ich działanie, dlatego osoby przyjmujące leki, zwłaszcza na choroby wątroby, serca lub układu nerwowego, powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.
Podsumowanie
Cytryniec chiński to roślina o szerokich właściwościach leczniczych, szczególnie ceniona w tradycyjnej medycynie chińskiej. Jej owoce, o unikalnym smaku, łączącym pięć różnych smaków, są bogate w związki chemiczne o działaniu adaptogennym, przeciwutleniającym, przeciwzapalnym i hepatoprotekcyjnym. Schisandra wspiera organizm w radzeniu sobie ze stresem, poprawia koncentrację, funkcje wątroby, układu odpornościowego i oddechowego, a także wspomaga zdrowie seksualne i nastrój. Bogata w lignany, witaminy, minerały i fitosterole, wykazuje wszechstronne działanie ochronne i regenerujące dla organizmu.
Bibliografia
- Chen, J., Chen, T. (2004). Chinese Medical Herbology and Pharmacology. Art of Medicine Press.
- Liu, G. T. (1989). Pharmacological actions and clinical use of fructus Schisandrae. Chinese Medical Journal, 102(10), 740-749.
- Zhu, M., Wang, B., & Tong, J. (1999). Effect of Schisandra chinensis on liver function and repair in patients with chronic viral hepatitis. World Journal of Gastroenterology, 5(3), 273-276.